Debian İncelemesi

Bir ay önce Linux Mint ile başladığım Linux dağıtım incelemelerine Debian'la devam ediyorum. Yapacağım inceleme genel bir inceleme olacak. Sürüm farklarının detaylarına çok fazla inmeyeceğim.
Debian, Linux dünyasında görebileceğiniz çoğu dağıtımın temelini oluşturmakta. Örneğin ne kadar Debian'dan ayrı bir oluşum olarak görünse de Ubuntu'da Debian temelli bir dağıtım. Ubuntu'nun yanı sıra Pardus, Linux Mint ve oyun konsolu geliştirmekte olan Valve'ın konsol içine yerleştireceği Steam OS'da Debian tabanlı. Debian 1993 yılında geliştirmeye başlanan bir dağıtım. Zaten tecrübesini dağıtımları kullanırken görebiliyorsunuz.
Ubuntu'da Debian temelliyse aralarında ne fark var diye soranlar olacaktır. Evet, Ubuntu, Debian temelli olduğu için dosya sistemleri, paket yöneticisi gibi sistem araçları birbirleriyle aynı. Ancak Debian daha sade bir dağıtım olduğundan dolayı daha stabil ve hızlı ayrıca Ubuntu'da olduğu gibi Amazon vb. gibi reklam saçmalıklarıyla uğraşmıyorsunuz. Ubuntu'ya göre dezavantajı kurulumunun ve sistemin ayarlanmasının biraz daha zor olması. Debian'ı eğer dizüstü bir bilgisayara kurmayı düşünüyorsanız masaüstü bilgisayara göre biraz daha uğraşıyorsunuz. Debian kurulum esnasında kablosuz ağ sürücüsü yüklü olmadığı için kablosuz ağınıza bağlanamıyor. Kurulumu mecburen kablolu ağ üzerinden yapmak durumunda kalıyorsunuz. Bazen touchpad'iniz ve kablosuz farenizi de kullanamıyorsunuz. Eğer Debian'ı kuracaksanız bir şekilde kablolu bir fare bulmanızı öneririm. Yazının bundan sonra ki kısmını başlıklar halinde yazacağım.

1.Kurulum

Öncelikle hangi kurulum kalıbını seçeceğimize karar verelim. Debian size stable(kararlı), testing (test aşamasında olup ileriki zamanlarda kararlı sürüm olacak) ve son olarak unstable (kararsız) olan üç adet sürüm seçme imkanı veriyor.

• Kararlı sürüm, eksikleri kapatılmış gerektiği zamanlarda güvenlik güncellemesi alan sunucularda kullanılması önerilen sürümdür. Depodaki paketlerin versiyonları testing'e göre eskidir. Ancak stabil çalışır.
• Test sürüm, birçok dağıtımın temellerini oluşturan hemen hemen her gün güncelleme alabileceğiniz. Paketlerin güncel olduğu sürümdür. Şahsen bende bu sürümü kullanıyorum. 
• Kararsız sürümü kurmanızı önermem çünkü sistem daha emekleme aşamasındadır. Birçok hatayla karşılaşabilirsiniz. Kararlı sürüme ulaşması yılları alacaktır. Eğer Linux'a meraklıysanız ve Debian'ın gelişimine katkıda bulunmak istiyorsanız. Kullanabilirsiniz. 

Kullanacağım sürümü seçtik şimdi de nasıl kuracağımızı seçelim. Debian'ı isterseniz iso olarak indirip USB bellek yardımıyla, ister DVD veya CD isolarını indirip CD veya DVD'ye yazarak,isterseniz de ağdan kurabilirsiniz. Bu seçim sizin donanımınıza ve internet hızınızla ilgilidir.

Eğer kurulum dosyalarını iso olarak indirmek isterseniz kullanacağınız masaüstünün isosunu seçip indirebilirsiniz. Seçmediğiniz takdirde seçimi kurulum sırasında yapabilirsiniz.

Kurulum kalıbını seçtik ve kuruluma başlamaya hazırız. Ben kurulumu grafik arayüzünden kurmayı tercih ediyorum. Çünkü hata yapma olasılığım daha azmış gibi geliyor. Grafik arayüzünü kullanırsanız kurulum yapmakta zorlanmayacaksınız. Çünkü kurulumdaki açıklamalar gayet yeterli. İleriki zamanlarda kurulum rehber videosu çekebilirim. Çekersem ilgili videoyu yazının altına da koyarım.

2.Sistemin Hazırlanması

Sistemi kurdunuz ve karşınıza düşük çözünürlüklü, kablosuz ağı çalışmayan bir işletim sistemi geldi. Sürücüleri kurmak zor değil. Kablosuz ağ için https://wiki.debian.org/WiFi , ekran kartı sürücüsü için https://wiki.debian.org/GraphicsCard sayfasını ziyaret etmeniz size yardımcı olacaktır.

Sürücüleri kurduktan sonra sudo'nun hazırlanması gibi birçok işlem yapmanız gerekecek. Bütün bu işlemlerin nasıl yapılacağını ilerleyen zamanlarda blogumda anlatmayı düşünüyorum. Hazırlamasam bile internette Türkçe ve İngilizce birçok kaynak bulunmakta. Bu işlemleri yaptıktan sonra emeğinizin karşılığını kesinlikle alacaksınız. Karşınıza kararlı, hızlı ve güvenli bir sistem gelecek. Debian'ı kullandıktan sonra Windows ve Ubuntu size aşırı hantal bir işletim sistemi gelecek. Hemen hemen bütün masaüstü ortamlarını kullanabiliyorsunuz. Şahsen ben Gnome masaüstünü kullanıyorum. Sistem çok az kaynak kullanıyor ve işlemlerinizi gayet seri bir şekilde yapabiliyorsunuz.

3.Sonuç

Linux Mint veya Ubuntu gibi dağıtımları kullanmış Linux'a aşina olan, terminal açmaktan üşenmeyen, bilgisayarla uğraşmayı bir zahmetten çok bir hobi olarak gören kullanıcılara Debian'ı öneriyorum. Ayrıca Debian'ın resmi wikisi gayet geniş kapsamlı ancak orta seviye bir İngilizce gerektiriyor. Eğer kendinize güvenmiyorsanız Debian'ı ilk olarak sanal bir bilgisayara kurup sistemi sanal bilgisayarda deneyebilirisiniz. Kesinlikle Ubuntu ve Mint'e göre daha kararlı ve hızlı olduğunu söyleyebilirim. Yazımın yararlı olması dileğiyle.